Usta şair Nazım Hikmet Ran, Hiroşima’ya atom bombası atıldığında sadece iki yaşında olan ve herhangi bir sağlık sorunu yaşamayan, ancak 12 yaşına geldiğinde birden hastalanan ve kan kanseri teşhisi konulan Sadako Sasaki anısına ‘Kız Çocuğu’ adlı şu şiiri yazmıştı:
Kapıları çalan benim, kapıları birer birer
Gözünüze görünemem, göze görünmez ölüler
Hiroşima’da öleli oluyor bir on yıl kadar
Yedi yaşında bir kızım, büyümez ölü çocuklar…
Yıllar geçti, dünyada çok şey değişti ama hep merak ettiğim sorunun cevabını henüz öğrenemedim:
İnsanlık Hiroşimaya atılan bombadan ne öğrendi?
Şimdi diyebilirsiniz ki Linkedin ortamı iş yaşamı ile ilgili şeylerin paylaşıldığı yer ama en büyük teknolojillerin savunma sanayileri için geliştirildiği bir dünyada en büyük ve karlı işler eğer silah satışlarından kazanılıyorsa yukardaki soruyu tekrar tekrar sormak gerekmez mi?
Dünya bilgi çağına girerken endüstri çağının anlayışları hiç değişmeden aynen devam ediyor.
Küresel ısınma yeryüzü dengelerini alt üst ederken, covid belasının variyantları sürerken, kitlesel göçler, ekonomik krizler alıştığımız toplumsal dengeleri sarsarken aslında Hiroşimadan ne öğrendik diye sormak yerine şunu sormalıyız:
İnsanlık Hiroşimadan ne öğrenmeliydi?
Çernobil olduğu zaman atom enerjisi hakkında bir şeyler hatırlamıştık; nükleer bulutlar günümüzde geçerli siyasal sınırların, milletler arası kamplaşmaların, siyasi doktorinlerin ne olduğuna bakmadan insanlığı aynı şekilde tehdit ediyor, silahlar, finansal güç, dini inançlar insanları korumuyor, tıpkı orta çağda kara vebanın asilller, dini elitler ve köylüler arasında bir ayırım yapmadığı gibi.
Günümüzde dünyanın her yeri rahatsız. Burnumuzun dibinde korkunç bir savaş var ve gün geçtikçe şiddeti artıyor, insanlar ölüyor, acı çekiyor ve nükleer seçenek de her an masada.
Einstein’ın kehanetine doğru yaklaşıyoruz, dördüncü dünya savaşı taş ve sopalar ile olacak gibi gözüküyor.
Saçlarım tutuştu önce, gözlerim yandı kavruldu
Bir avuç kül oluverdim, külüm havaya savruldu
Benim sizden kendim için hiçbir şey istediğim yok
Şeker bile yiyemez ki kağıt gibi yanan çocuk
Çalıyorum kapınızı, teyze, amca, bir imza ver
Çocuklar öldürülmesin şeker de yiyebilsinler
İnsanlık ne zaman öğrenecek?
Tüm savaş karşıtı aktivistlere sevgi ve saygı ile…